Sosyal iletişim bozukluğu; bireylerin diğer insanlarla iletişim kurma konusunda zorluk çektiği çok önemli bir sorundur. Bu bozukluk, genel olarak otizm spektrum bozukluğunun bir belirtisi olarak kabul edilse de bazı normal insanlar da hayatı olumsuz etkileyen sosyal iletişim bozukluğu yaşayabilir. Sosyal iletişim bozukluğu, diğer insanlarla sözel ya da sözel olmayan iletişim kurma konusunda zorluk yaşamaktır. Bu kişiler genel olarak diğer insanlarla etkileşim kurma konusunda zorlanır. Sosyal iletişim bozukluğu yüz ifadelerini, ses tonunu ve diğer sözsüz ipuçlarını anlama konusunda sorun yaşanmasına neden olur. Ayrıca bu sorunu yaşayan kişiler başka insanlarla doğru bir şekilde iletişim kurmak için gerekli olan sosyal becerilere sahip olmayabilirler. Dolayısıyla zaman içerisinde sosyal hayattan uzaklaşma isteği kaçınılmaz olur.
Sosyal iletişim bozukluğu, çocuğun sosyal ortamda sözlü ve sözsüz olarak iletişim kurarken güçlük yaşadığı bir durumdur. Ayrıca sosyal iletişim bozukluğu çocuğun konuşma kurallarını, masal anlatma ve sohbet kurallarını anlama ve kullanılan dilin bağlam içerisindeki esnekliğinin anlamlandırılmasında güçlük yaşamasına neden olur. Sosyal iletişimde yaşanan bu güçlükler, çocuğun sosyal ortamda kabul edilmesini ve okul hayatında arkadaş edinmesini zorlaştırır.
Sosyal iletişim bozukluğu belirtileri itibariyle genel olarak otizmle karıştırılır. Ancak otizmde görülen başlıca semptomlar ( tekrarlayıcı hareketler, düzen ve rutinlere bağlı kalma durumu, ismine cevap vermeme ve göz temasının yetersizliği gibi) sosyal iletişim bozukluğunda bulunmayan belirtiler olarak sıralanabilir.
Sosyal iletişim bozukluğu ya da iletişim eksikliği, sosyal dili kullanma konusunda güçlük yaşama ve pragmatik iletişim olarak da ifade edilen iletişin becerileri konusunda zayıf olma durumu olarak karşınıza çıkar. Bu sorun birçok genç ve çocuk sözel olsun ya da olması sosyal iletişimde sıradan olan kuralları anlayabilmek ve taklit edebilmekte, sohbet kurallarını anlamada ve kullandığı dilin içerisinde bulunduğu duruma ya da karşısındakine göre şekillendirme konusunda sorun yaşamaktadır. Bir tür psikolojik problem ile birlikte sosyal iletişim kurma konusunda böyle problemler çocuğun çevresiyle sağlıklı şekilde iletişim kurmasına, bir başkasıyla beraber sosyal ortamlara dahil olmasına engel olur. Öyle ki bu durum çocuğun okuldaki derslerini negatif yönde etkileyebilir.
Sosyal iletişim bozukluğu; kısa bir süre önce tekrar tanımlanarak hayatımıza giren psikolojik sorunlardan biridir. Bu sorunun tekrar tanımlanmasının en önemli nedeni ise otizm tanısı konulan bazı çocuklarda iletişim yetisi çok zayıf olmasına rağmen, otizmin başlıca semptomlarının kendinden tam olarak görülmemesidir. Genel olarak çocukluk döneminde ortaya çıkan sosyal iletişim bozukluğu, çocuğun yaşamı boyunca birçok farklı soruna neden olabilir.
Nöro-gelişimsel sorunlardan kaynaklı ortaya çıktığı düşünülen sosyal iletişim bozukluğu, kişinin sosyal beceri ve iletişim kurmakta zorlanmak anlamına gelir. Diğer yandan iletişim eksikliği olarak da nitelendirilebilen bu soruna sahip olan çocuklarda ya da kişiler, basit bir şekilde selamlaşma konusunda bile zorlanabilirler.
Sosyal iletişim bozukluğu olan kişiler şu belirtileri gösterir:
Bu bozukluğun belirtileri, erken çocukluk döneminde kendini göstermeye başlarken, bireyin yaşamında sosyal, akademik ve mesleki alanlarda bazı sorunların ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu alanlarda yaşanan sorunlar kargı bozukluklarına ve sosyal ortamlardan dışlanarak soyutlanmaya yol açabilir. Girilen ortamda etkili iletişim biçimlerine ve konunun içeriğine uyum sağlayamama, bir takım sorunların ortaya çıkmasına neden olur. Ayrıca sosyal iletişim bozukluğu yaşayan kişiler konusunda sırasında sırasını beklemek gibi sosyal kurallara uyum sağlama konusunda sorun yaşama ve karşıdaki insanın verdiği mesajı anlamakta zorluk çekmesine sebep olur. Bu rahatsızlığın gösterdiği belirtiler konuşma ve anlama bozukluğu, bunama, zekâ geriliği ve otizm gibi farklı sağlık sorunlarının belirtileriyle çok benzer olduğundan zaman zaman karıştırıldığı görülür. Ancak bu noktada belirtileri ve çocuğu iyi şekilde analiz etmek, hastalığın yanlış teşhis edilmemesi açısından çok önemli kabul edilir.
Sosyal iletişim bozukluğunun nedeni henüz kesin olarak bilinmemekle beraber, nöro-gelişimsel sorunların en önemli nedenleri olarak ifade edilebilir. Bu yüzden pragmatik ya da iletişim eksikliği yaşayan kişileri mutlaka alanında bir uzmandan yardım alması gerekir. İletişimi ve özellikle de sosyal iletişimi etkili şekilde kullanmanın yollarını öğretmek amacıyla destek veren psikolog ve psikiyatri birliği, hastaların yaşam kalitesini artırmak ve onları topluma kazandırabilmek için hizmet verir. Böyle durumlarda genel olarak terapi yöntemleri uygulanırken, bu yöntem diğer yandan en etkili çözüm yolu olarak değerlendirilmelidir.
Pragmatik bozukluk olarak da nitelendirilen sosyal iletişim bozukluğu nedenleri henüz kesin şekilde saptanamamakla beraber, aslında kişiden kişiye değişebilen birçok duruma ve olaya dayanır. Pragmatik bozukluğu olan çocuklar ya da bireylerin aile üyelerinde genel olarak otizm spektrum bozukluğu, iletişim sorunları ya da öğrenme bozuklukları olduğu görülebilir. Ancak buna rağmen sosyal iletişim bozukluğu nedenleri konusunda şimdilik kesin bir bulgu olmadığından, konu ile ilgili olarak daha detaylı bir araştırmaya gerek duyulur.
Anne baba olarak çocuğun sosyal iletişim bozukluğunun erken belirtilerini fark etseniz bile, bunun bir uzman tarafından doğru şekilde teşhis edilmesi çok önemlidir. Bunun için ise DSM-5 kullanılır. Bu, çocuğun sosyal ortamlarda sözlü ve sözsüz iletişim kurma konusunda zorluk çekip çekmediğini gösterir. Anne baba olarak farkına varmakta zorlanacağınız diğer faktörler ise şu şekilde sıralanabilir:
Çocuğun yaşadığı iletişim açıkları, etkili iletişimi, sosyal durumlara dahil olmayı, arkadaşlık ve diğer ilişkileri sürdürmeyi, okulda ve günlük hayatın içerisinde iyi işler yapmayı zorlaştıran işlevsel bazı sınırlamalara neden olur. Bu durum ise çocuğun hayatının sadece bir kısmında olabilir ya da çocuğun aynı anda birden fazla alanda açıklık göstermesine neden olabilir,
Zihinsel yetersizlik, otizm, genel bir gelişimsel gecikme ya da başka bir tür zihinsel sorun gibi tıbbi ve nörolojik durumları yok etmek önemlidir.
Sosyal iletişim bozukluğu tanısı, genel olarak 5 yaşından itibaren çocuğun o zamana kadar yeterli konuşma yetisi ve dil becerileri kazanmış olması gereken yaşta konulabilir. Sosyal iletişim bozukluklarında yaşanan eksiklikler etkili iletişim kurma konusunda, sosyal katılımda, sosyal ilişkilerde ve akademik olarak başarıda ya da birlik gerektiren, bireysel mesleki performanslarda fonksiyonel olarak kısıtlamalarla sonuçlanır. Semptomların başlangıcı ise çocuktan çocuğa değişmekle beraber genel olarak erken gelişim döneminde ortaya çıkar. Söz konusu semptomların başka bir zihinsel bozukluklar ile açıklanabilmesi ve genel bir tıbbi veya nörolojik durumdan ya da kelime yapısı ve gramer alanında yetersizlikten kaynaklandığının düşünülmesi doğru değildir. Ayrıca sosyal iletişim bozukluğunun hiçbir şekilde araştırma yapmadan direkt olarak otizm spektrum bozukluğuyla, gelişimsel gecikmeyle ya da zihinsel engellilikler ile açıklanması yanlıştır.
Sosyal iletişim bozukluğu konusunda alanında uzman psikiyatri birliğiyle etkili terapi yöntemlerini hayata geçiren Teta Clinic; üst düzey kalite standartlarında hizmet anlayışıyla ön plana çıkan profesyonel bir kurumdur. Uzun yıllardır özel eğitim konusunda etkili çözüm yollarını sunarak rakiplerinden bir adım öne çıkmayı başaran Teta Clinic ile başta sosyal iletişim bozukluğu olmak üzere birçok psikolojik sağlık sorununun üstesinden gelmek mümkündür. Kişiye özel tedavi ve terapi planlamasıyla çocuklara yuva sıcaklığında huzur ortamı yaratan Teta Clinic bu çalışma prensibiyle her geçen gün büyümeye ve gelişmeye devam eder. Dolayısıyla daha sağlıklı bir yetişkin olma yolunda atılan ilk adımlar her zaman Teta Clinicten geçer. Sizde çocuğunuzun yaşam kalitesini yükseltmeyi hedefleyen bu nitelikli hizmet anlayışını Teta Clinic güvencesiyle deneyimlemek için web sitemizi ziyaret edebilir ve iletişim numaralarımızı kullanarak hemen bizimle irtibat kurabilirsiniz.
